Bu tarihten sonra tüm kapitalist dünyada bankaların kaydi para miktarını sürekli arttırarak başını çektiği bu durum giderek dünyada borçlanmayı arttırarak bu borçların ödenmesini de olanaksız hale getirdi.

Bunun sonucunda dünya ekonomisi büyük bir krizin eşiğine geldi.

Bu durumun en önemli nedeni, kapitalizmin tekelleşip sanayi sermayesi ve banka sermayesinin iç içe geçmesi ve finans sermayenin tüm dünyada en büyük ekonomik güç haline gelmesidir.

1980’lerden itibaren gelişen bilgiye dayalı ekonominin parasal ekonomiyi sıkıştırmasının da gelecekteki olası bu krizde rolü vardır.

Bu büyük kriz, ileri kapitalist ülkelerde işsizlik ve yoksulluk gibi ekonomik sorunları arttırırken; Türkiye gibi daha geri ülkelerde mevcut ekonomik krizi daha çok güçlendirip yayma olasılığı da bulunmaktadır.

Bu büyük krizin belirtileri bu yıl dünyanın birçok ülkesinde artan toplumsal eylem ve hoşnutsuzluklarla ortaya çıkmıştır.

Bu ve benzeri durumlarda, sermaye güçleri tüm dünyada krizleri emekçilerin, işsizlerin üstüne yıkarak ve işçi sınıfının ekonomik ve siyasi kazanımlarını ortadan kaldırarak aşmaya çalışmaktadırlar.

Bunun için de daha otoriter, gerici, faşizan, ayrılıkçı uygulamalara ve baskıya başvurmaktadırlar.

Bu baskı ve uygulamalar ile yoksulluğun ve işsizlik gibi ekonomik sorunlar, ekonomik ve teknik bakımdan İleri kapitalist ülkelere bağımlı ve geri durumdaki ülkelerde daha yoğun hissedildiği için bu ülkelerde toplumsal tepkiler daha güçlü ve yaygın olmaktadır.

Çünkü bu ülkelerde yoksulluğun daha yaygın olması, sınıf çatışmalarının daha keskin olması, dış sömürü olanaklarının daha kısıtlı olması sınıf mücadelesini daha keskin hale getirmekte, bundan dolayı da sermaye sınıfının bu ülkelerdeki iktidarını koruması, emek sömürüsünü sürdürmesi güç olmaktadır.

Bu da sermaye sınıfını bu ülkelerde otoriter ve faşizan politikalara, gericiliğe daha çok yöneltmektedir.

Ayrıca emperyalist-kapitalist ülkelerin sermaye sınıfına olan bağımlılıkları da emperyalist müdahalelere zemin hazırlamaktadır.

2020 yılında gerçekleşmesi olası ekonomik kriz, bu ülkelerdeki toplumsal hoşnutsuzluğu ve toplumsal muhalefeti daha çok güçlendirebilir.

Bugün Irak, Lübnan, Bolivya, Brezilya, Ekvador gibi ülkelerde sermaye sınıfına ve başta ABD olmak üzere emperyalist güçlere karşı isyan hareketi sürmekte ve gelişmektedir.

Bu ülkelerdeki toplumsal eylemleri Yunanistan, İspanya gibi daha ileri düzeydeki ülkelerdeki toplumsal muhalefet eylemleri izlemektedir.

Fransa’da ise Sarı Yelekliler yeniden ortaya çıkmış ve siyasi eylemlerine yeniden başlamışlardır.

Bu gelişmeler karşısında sermayenin iktidarını korumak ve sömürüyü arttırmak için hükümetler Fransa gibi burjuva demokrasisinin ileri olduğu ülkelerde bile baskıyı ve toplumsal eylemlerde şiddet ve yasaklamaları arttırıyorlar.

Buda toplumsal hoşnutsuzlukları daha çok arttırıyor.

Ancak söz konusu krizlerin ve sermaye düzenini koruyan hükümetlerin toplumsal muhalefete karşı daha çok uyguladığı gittikçe artan baskıcı ve şiddete dayalı politikaların neden olduğu toplumsal tepki ve hoşnutsuzlukla; güçlü, birleşik ve örgütlü bir toplumsal muhalefet olmadan ve bu muhalefete devrimci bir güç önderlik etmeden bir devrime dönüşemezler.

Bunun yanında iktidarı ele geçiren devrimci-toplumcu parti ve örgütler sömürücü ve baskıcı bir sınıf olan sermayenin devletini ve onun idari aygıtını yıkıp, kendi devlet ve idari örgütlenmelerini kurmadan da köklü bir toplumsal dönüşümü gerçekleştiremez, emekçilerin iktidarını güvence altına alamazlar.

Bolivya’daki gelişmeler bunun güzel bir örneğidir.

*********

2- Türkiye’de sarayın ve hükümetin aksini savunmalarına rağmen ekonomik kriz artarak devam ederken, krizin bütün yükü işçilerin, emeklilerin ve yoksul köylülerin üzerine yıkılmaya devam ediyor.

Patronların, yandaş patronların ve büyük şirketlerin borçları silinip hazineden ödenirken, onların borçları halkın, emekçilerin, işçilerin, köylülerin ve esnafın üzerine yıkılıyor.

Emeklilerin yaşam koşulları zorlaşırken ve maaşlarının arttırılmasına karşı çıkılırken, emeklilerin koşullarının iyileştirilmesiyle ilgili yasa tasarısı AKP-MHP oylarıyla engellenirken, saraydaki danışmanların ve milletvekilleri ile bakanların maaşları durmadan arttırılıyor.

Bu gelişmeler sonucu devletin kasasındaki gelirler ve hazine tekelci sermaye, hükümet ve saray yararına kullanılırken, üretim ve istihdamda bir artış olmamakta, artan zamlar, yükselen enflasyon ve yeni vergiler yoluyla yoksulluk ve işsizlik giderek artmaktadır.

Hollanda ve İsviçre dâhil olmak üzere birçok ülkenin ekonomik çevreleri Türkiye Ekonomisinin iflasın eşiğinde olduğunu dile getirmektedirler.

Saray ve hükümet ise ekonomik krizin tüm faturasını emekçi ve işçi kesimlerine ve esnafa çıkartarak, ekonomik krizde sermayeyi kurtarıp, yerli ve yabancı banka ve finans kuruluşlarını toplumun geniş kesimleri yerine zenginleştirmektedir.

Nitekim bankalar bu dönemde büyük karlar ederken, yurttaşların büyük bir bölümü de devlete olduğu gibi bankalara da borçludur.

Ekonomik durumun olumsuz koşullarda seyretmesi ve giderek kötüleşmesi nedeniyle 2019 yılındaki büyüme rakamları hükümet tarafından 2020 yılına çekilmek zorunda kalınmıştır.

Artan yoksulluk ve işsizlik, güçlü ve etkili bir muhalefetin ve toplumsal muhalefetin olmaması nedeniyle intiharlara yol açmakta, intiharlar önlenememektedir.

AKP Hükümeti ve saray, memurların ve emeklilerin maaşlarına % 4 zam yaparken kendilerine karşı oldukça bonkör davranmaktadırlar.

2020 yılında ise vergi, harç ve cezalardaki yeniden değerleme oranı % 22,58 oldu.

Bu gelişme, 2020 yılının ücret gelirleriyle geçinen işçiler, memurlar ve emekliler için daha zor bir yıl olacağını ortaya koyuyor.

Bütün bu gelişmeler nedeniyle hükümet, olası bir toplumsal patlamanın önüne geçmek için emekçiler ve halk üzerindeki baskıyı arttırmakta, demokratik hak ve özgürlükleri ortadan kaldırmakta, geniş ölçüde kendilerine bağladıkları yargıyı da bunun için kullanmaktan kaçınmamaktadırlar.

********

3- Son yıllarda Türkiye’de yapılan araştırmalar ve yaşanılan olaylar kanser hastalığında büyük bir yayılmanın olduğunu ve kanserden ölenlerin sayısında önemli bir artışın olduğunu ortaya koyuyor.

Özellikle özel şirketlere ait fabrikaların yeterli arıtma tesisi kurmaması, kimyasal atıkları çevreye ve havaya bırakması, termik santrallere filtre takılmaması ve bunların yol açtığı hava ve çevre kirliliği, bu tesislerin yoğunlaştığı yerlerde kanser vakalarını ve kanserden ölümleri önemli ölçüde arttırmıştır.

Bu vakaların en sık görüldüğü yerler ise Marmara Bölgesi ve bu bölgede de Kocaeli ve İstanbul illeridir.

Bunun yanında termik santrallerin yoğun olduğu İç Batı Anadolu Ege Bölgesi’nin kimi yerleşim alanları da buna dâhildir.

AKP İktidarının sermayenin kazancını en yüksek düzeyde tutması için uygulanmasına göz yumduğu bu politikalar halk sağlığını ciddi düzeyde tehdit eder hale gelmiştir.

Bu gelişmeler, AKP İktidarının ve sarayın sermayenin azami kar anlayışını hayata geçirmek için insan sağlığını ve doğayı umursamadığını ortaya koymaktadır.

Öte yandan Kaz Dağları ve benzeri yerlerde şirketlere altın aramaları için yeni olanakların tanınmakta olduğu yolunda alınan haberler, yerli ve yabancı sermayenin kazançlarını, karlarını arttırmak için doğaya dönük yıkımların sürdürülmeye çalışılacağını ortaya koymaktadır.

Yerel direnişlerin yayılması ve etkisiyle bu yıkımlar azaltılıp durdurulsa da etkili ve güçlü bir toplumsal muhalefetin olmaması, toplumsal muhalefeti oluşturan güçlerin tümünün bir araya getirilip birlikte uzun süreli bir program çerçevesinde bir araya getirilememesi bu mücadelelerin kesin bir sonuç vermesini önlemektedir.

Ancak kimi bölgelerde doğaya zarar veren bazı ihaleler yöre halkının örgütlü ve kararlı bir mücadelesiyle iptal ettirilerek sonuç vermektedir.

İzmir Karaburun’da JES (Jeo Termal Enerji Sahası)’in yol açacağı doğa yıkımına karşı verilen hukuki mücadelenin kazanılıp ihalenin iptal ettirilmesi bunun bir örneğidir.

********

4- AKP Milletvekillerinin hazırladığı torba kanun teklifinde derneklere üye olanların ve üyelikten çıkanların isimlerinin bağlı oldukları mülki idare amirliğine bildirilmesi zorunluluğu getirilmek isteniyor.

Anayasaya ve demokrasiye, demokratik hak ve özgürlüklere açıkça aykırı olan bu uygulama ile hükümetin, mülki idare amirleri eliyle geniş çaplı bir fişlemeye gitmesi olasıdır.

Bu yolla yurttaşların sivil toplum örgütlerine üye olması engellenmeye çalışılacak ve bu yolla toplumsal muhalefet zayıflatılmak istenecektir.

Bu teklif, faşizmin uygulamalarından biri olup faşizme karşı mücadele eden demokrasi güçlerinin engellemesi gereken bir gelişmedir.

********

5- 25-Kasım ‘Kadına Şiddete Karşı Mücadele Günü’ tüm Türkiye’de ve İstanbul’da kutlandı.

Örgütlü ve bilinçli kadınlar, kadına karşı son yıllarda artan ve onu erkeğin hizmetkârı yapıp kamusal alandan uzaklaştırarak eve ve sınırlı bir alana hapsetmeye çalışan baskıcı, faşist ve gerici bir anlayışla mücadele etmeye kararlı olduklarını ortaya koydular.

Kamusal alandan ve yaşamın her alanında yer almaktan kaçınmayacaklarını ortaya koydular. İstanbul’da valiliğin koyduğu yasak ise kadın örgütlerinin kararlılığı sonucu kalktı.

Ancak Tünel’deki yürüyüş ve basın açıklamasından sonra eyleme katılan kadınlara kolluk güçleri tarafından biber gazı ve plastik mermiyle sert bir biçimde müdahale edildi.

Bu müdahale, AKP İktidarının demokrasiden ne kadar uzak olduğunun ve kadın özgürlüğüne olan karşıtlığının da bir göstergesidir.

Ancak kadının özgürleşmesini engelleyen sadece AKP ve saray Yönetimi gibi gerici-faşizan parti ve yönetimler değildir.

Kadın özgürlüğünün karşısındaki en büyük engellerden biri de AKP ve saray iktidarı gibi gerici-faşizan yapıları da doğurup iktidara taşıyan kapitalist-emperyalist sistemin kendisidir.

Kapitalizm, kadını ve vücudunu metalaştırarak onu bir tüketim nesnesi ve metaı gibi görüp göstermekte, onun cinselliğini ve güzelliğini mal ve hizmet tüketimini arttırmak için kullanmaktan kaçınmamaktadır.

Bunun yanında kapitalizmin temelini oluşturan özel mülkiyet düzeni de erkek egemen bir anlayışı yeniden üretmektedir.

Bu yüzden kadının özgürleşmesi, kişiliği ve edinimleriyle toplumda daha fazla yer alması ancak işçi sınıfının ve emekçilerin yürüteceği sosyalist bir mücadeleyle sonuca ulaşabilir, istenilen sonucu doğurur.

Bugün burjuva demokrasisinin en ileri olduğu Avrupa’nın çoğu ülkesinde bile erkek egemen anlayışın etkilerinin görülmesi bunu göstermektedir.

Ülkemizde ise AKP İktidarı ile birlikte kadına yönelik şiddet olaylarında büyük bir artış olmuş, 11 yılda 10.260 kadın erkekler tarafından öldürülmüştür.

Kadın cinayetlerinde ceza indirimine gidilmesi, eski kocaları tarafından tehdit edilen kadınların devletçe yeterince korunmaması, yeterli sığınma evinin yapılmaması, kadınlara yönelik ağır yaralamalarda bile yaralamanın basit yaralama olarak gösterilmesi bunların nedenidir.

Bunların ortadan kaldırılması ise tüm toplumsal emek güçlerinin ortak, bilinçli ve kararlı bir mücadelesiyle mümkündür.

*********

6- AKP Hükümeti’nin yaptığı açıklamalara göre Suriye’nin doğusundaki Barış Pınarı Operasyonu devam ediyor.

Açıklamada: Türkiye’ye Rusya tarafından verilen sözler tutulmadığı için operasyonun devam edeceği söylenmiştir.

Ancak bu açıklamalar daha çok Türkiye’deki kamuoyunu oyalamaya yöneliktir.

Çünkü elde edilen bilgilere göre Türkiye Yönetimi, operasyonun devam etmeyeceğine dair hem Rusya’ya hem de ABD’ye güvence vermiştir.

Bu koşullarda operasyonu yeniden başlatmakla AKP Hükümeti Rusya ve ABD’yi karşısına almakla karşı karşıya kalacağı için böyle bir şeye girişme olasılığı son derece zayıftır.

Burada amaç halkı kandırarak oyalamak, hükümet ve sarayın lehine sahte bir algı operasyonunu yürütmeye çalışmaktadır.

Öte yandan Fırat Nehri’nin doğusunda Türk Askerleri ve Suriye Milli Ordusu adındaki ÖSO Çetelerinin bulunduğu yerlerdeki bombalama eylemlerinin sürmesi ve buradaki işgalin uluslararası alandaki olumsuz etkileri, AKP İktidarının Türkiye’yi Giderek Suriye ve Ortadoğu’daki bataklığa ve belirsizliğe daha çok ittiğini ortaya koyuyor.